|
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa
I Ocena stanu poszkodowanego
Sprawdź czy poszkodowany jest przytomny:
Stan przytomności ocenić należy na podstawie możliwości nawiązania kontaktu słownego
z ratowanym. Gdy nie udaje się go nawiązać, ratowany nie ma odruchu na dotykanie rzęs
(odruch na ból najczęściej jest zachowany), chorego traktuje się jak nieprzytomnego.
Sprawdź czy ratowany oddycha:
| Sprawdzić oddech można:
obserwując klatką piersiową, jej unoszenie się i opadanie świadczy o utrzymanej
zdolności do oddychania. Nie zawsze jednak świadczy to o wentylacji płuc. Bywa tak
ze zatkane są drogi oddechowe)
przykładając stronę grzbietową dłoni lub ucho w okolice nozdrzy. Powietrze
wydychane jest wyraźnie cieplejsze od powietrza wdychanego. |
Sprawdź czy ratowany ma wyczuwalne tętno:
| U dorosłego człowieka tętno wynosi przeciętnie 60 - 80 uderzeń na minutę. U
poszkodowanego tętno badamy na tętnicy szyjnej. Tętnice tę wyczuwamy na przedniej
powierzchni szyi, tuż obok krtani. Tętno staramy się wyczuć dwoma palcami. Nie
przykładamy jednak kciuka ze względu na możliwość wyczucia własnego tętna.
Gdy sprawdzamy czy poszkodowany ma zachowaną akcje serca nie sprawdzamy tętna
na tętnicy promieniowej przebiegającej po wewnętrznej stronie nadgarstka, w
przedłużeniu kciuka, przy znacznym spadku ciśnienia krwi tętno jest w tym miejscu
niewyczuwalne, nawet przy zachowaniu akcji serca |
| U dziecka poniżej jednego roku życia najlepiej sprawdzać tętno na tętnicy ramieniowej
między łokciem a ramieniem |
II Udrożnienie górnych dróg oddechowych
Niedrożność (na poziomie gardła) u nieprzytomnego jest zwykle spowodowana
zapadnięciem się języka lub obcej treści w gardle (treść żołądka, krew), a także
obecnością ciała obcego, które podczas sztucznego oddychania może przenieść się
głębiej do dróg oddechowych powodując powikłania.
| Udrożnienie dróg oddechowych uzyskuje się poprzez odchylenie głowy do tyłu i
wysunięciu żuchwy. (Jeśli podejrzewamy uszkodzenie kręgosłupa szyjnego nie
powinniśmy odginać głowy do tyłu. Możemy jednak przesunąć żuchwę do przodu oraz
powinniśmy unieruchomić kręgosłup) Jeżeli to możliwe przy ułożeniu poszkodowanego
jak został znaleziony - należy podłożyć dłoń na jego czole i ostrożnie odchylić
głowę do tyłu (pomagając sobie chwilowo drugą ręką, która kładziemy na karku).
Kciuk i palec wskazujący dłoni na czole powinny być wolne, by w razie konieczności
sztucznej wentylacji zacisnąć nimi nos ratowanego. Końcami palców drugiej ręki
(tej, której podtrzymywał kark) należy następnie wysunąć żuchwę, niekiedy samo
wysunięcie żuchwy i przyciśnięcie jej do szczęki udrażnia drogi oddechowe, ale
zaleca się wykonywanie powyższych czynności wspólnie. |
III Otwarcie jamy ustnej
| Podczas napotkania trudności w otwarciu jamy ustnej, powinniśmy skrzyżować palce (
kciuk i wskazujący) przyłożyć do zębów ratowanego w ten sposób, aby kciuk opierał
się o przednie zęby szczęki (górne siekacze), a wskazujący o zęby żuchwy (dolne
siekacze). Naciśnięcie jednoczesne obu palców powoduje otwarcie jamy ustnej.
Należy usunąć ciała obce z jamy ustnej, także obluzowaną protezę (jeśli jest
dobrze umocowana, nie jest to konieczne) |
IV Pośredni masaż serca
Jeżeli nie wyczuwamy tętna na tętnicy szyjnej należy rozpocząć zewnętrzny masaż
serca.
Wykonując masaż serca powinniśmy:
| ułożyć chorego na twardym podłożu z odchyloną do tyłu głową
umieścić nałożone na siebie dłonie w 1/3 dolnej części mostka tak, aby palce
byly lekko uniesione do góry i nie uciskały żebra; ręce powinny być wyprostowane w
stawach łokciowych, a barki prostopadle nad dłońmi.
wywierać nacisk na mostek powodując jego uginanie się na głębokość 4-5 cm
następnie zwalniać nacisk jednak bez odrywania dłoni od mostka
prowadzić masaż serca z częstością 100/minutę
zaczynamy od 30 uciśnięć klatki piersiowej |
V Sztuczna wentylacja płuc metodą "usta-usta"
| Jeśli masz, użyj odpowiedniej maseczki. Palcem wskazującym i kciukiem ręki
spoczywającej na czole ratowanego zaciśnij nozdrza, otwórz nieco usta, utrzymuj
wysunięcie żuchwy. Nabierz powietrza i obejmij szczelnie wargami usta poszkodowanego,
wdmuchując spokojnie powietrze przez 1,5 sekundy (wdmuchiwać osobie dorosłej około
800-1200 ml powietrza, z częstością 12/minutę u dorosłych oraz 20/minutę u dzieci).
U małych dzieci i noworodków ratownik obejmuje swoimi ustami usta i nos jednocześnie,
a objętość wdmuchiwanego powietrza powinna stanowić ok. 1/3 tej, jaką wdmuchuje się
dorosłemu. |
Jeżeli podczas wentylacji nie zauważymy ruchów klatki piersiowej, może to
oznaczać alba niedrożność górnych dróg oddechowych lub też nieszczelność w czasie
wtłaczania powietrza do ust chorego.
30 uciśnięć + 2 wdechy
W przypadku dzieci i osób wyciągniętych z wody proces rozpocząć 5 oddechami
| Powinniśmy pamiętać aby uciśnięcia mostka oraz wdmuchnięcie powietrza
nie były jednoczesne.
Masaż serca u małego dziecka wykonuj uciskając mostek dwoma palcami,
u dzieci i jedną ręką |
VI UWAGI
Aby przywócić prawidłową pracę serca powinniśmy unikać błędów podczas
wykonywania masażu.
Najczęściej dochodzi do zbyt długiej przerwy podczas czynności resuscytacyjnych.
Dopuszczalna przerwa to 5 sek. Oprócz tego często osoby udzielające pomocy uciskają
mostek w jego górnej części zamiast 1/3 dolnej lub okolicę przedsercową na lewo od
mostka lub też odrywają dłonie od klatki piersiowej. Do złamań żeber nie dochodzi zbyt
często. Zawsze ważniejsze jest przywrócenie krążenia krwi i uratowanie komuś życia niż
złamane żebro, które po kilku tygodniach zrośnie się.
Nie bójmy się udzielić pierwszej pomocy.
Nie przerywaj resuscytacji i do przyjazdu Pogotowia Ratunkowego. Możesz
przerwać resuscytację jeśli wróci tętno i oddech, ale sprawdzaj jedno i drugie
co 1-2 minuty.
Nie zostawiaj ratowanego samego!!!
|
|
